- πρέσα
- Εργαλειομηχανή κατάλληλη να παραραμορφώνει με βαθμιαία δράση συμπίεσης ένα υλικό και να το υποχρεώνει να πάρει την επιθυμητή μορφή. Η π. χρησιμοποιείται σε πολλές επεξεργασίες των μετάλλων ή των πλαστικών υλικών σφυρηλάτηση, εκτύπωση με καλούπι εν θερμώ ή εν ψυχρώ, διέλαση, απότμηση, εξέλαση κλπ. (η εξέλαση είναι η επεξεργασία με την οποία λαμβάνουμε από ένα δίσκο ή και από ένα επίπεδο φύλλο μετάλλου ένα σώμα κοίλου σχήματος).
Η π. αποτελείται από ένα σκελετό με 2 ή 4 στήλες, συνήθως από χάλυβα, από δύο σταθερές δοκούς συνδεδεμένες στα άκρα των στηλών και από μία κινητή δοκό η οποία, κατάλληλα ωθούμενη, κινείται κατά μήκος των στηλών και συμπιέζει το προς επεξεργασία υλικό επάνω σε μία από τις δύο σταθερές δοκούς. Οι στήλες, και συνεπώς η διεύθυνση μετακίνησης της κινητής δοκού, μπορούν να είναι κάθετες ή οριζόντιες. Κατά τις επεξεργασίες εκτύπωσης και εξέλασης οι αρσενικές και θηλυκές μήτρες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για να δώσουν την επιθυμητή μορφή στο υλικό, είναι συναρμολογημένες αντίστοιχα στην κινητή και στη σταθερή δοκό, επί της οποίας γίνεται η δράση συμπίεσης ή αντίστροφα. Οι π. διέλασης, που χρησιμοποιούνται ευρέως για την κατασκευή ράβδων ειδικής διατομής από ελαφρό κράμα ή από πλαστική ύλη, είναι συνήθως οριζόντιες και η δράση συμπίεσης ασκείται σε υλικά που έχουν προηγούμενα θερμανθεί και περιλαμβάνονται μέσα σε κύλινδρο που έχει στην άκρη του μια οπή.
Ανάλογα με τον τύπο της εφαρμοζόμενης δύναμης, οι π. διαιρούνται σε μηχανικές και υδραυλικές. Οι πρώτες μπορούν να είναι με κοχλία (ή με ζύγωθρο) ή με έκκεντρο (ή με διωστήρα). Η π. με κοχλία, που κινείται είτε με το χέρι, με κατάλληλους μοχλούς, είτε με κινητήρα, αποτελείται από έναν κοχλία, στα άκρα του οποίου εφαρμόζεται σταθερά η κινητή δοκός, και από έναν οδηγό περικόχλιο σταθερά συνδεδεμένο με τον σκελετό. Η π. με διωστήρα, χρήσιμη κυρίως για την επεξεργασία της εξέλασης και της κάμψης, αποτελείται από έναν σφόνδυλο, ο οποίος, όταν τεθεί σε περιστροφή, αποθηκεύει κινητική ενέργεια και τη μεταδίδει την κατάλληλη στιγμή στην κινητή δοκό μέσω ενός συστήματος διωστήρων ή εκκέντρων. Στην υδραυλική π. η κινητή δοκός συνδέεται με ένα έμβολο, επί του οποίου ασκείται η δράση ενός ρευστού (νερό, λάδι, ατμός, αέρας κλπ.), που συμπιέζεται από μία αντλία, συνήθως εμβολοφόρο. Αυτός ο τύπος π. χρησιμοποιείται συνήθως για την τύπωση, για τη σφυρηλάτηση και για όλες τις επεξεργασίες που απαιτούν δυνάμεις υψηλές για πολύ χρόνο.
ΠΡΕΣΑ
* * *η, Νπιεστήριο.[ΕΤΥΜΟΛ. < ιταλ. pressa < λατ. premo «πιέζω»].
Dictionary of Greek. 2013.